چه عواملی باعث انفجار مخزن می‌شوند

عوامل متعددی می‌توانند باعث انفجار مخازن شوند که در اینجا به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

**1. افزایش فشار بیش از حد (Overpressure):**

* **گرم شدن مایع:** افزایش دما باعث تبخیر مایع داخل مخزن و افزایش فشار می‌شود. اگر دریچه اطمینان یا سیستم‌های کنترل فشار به درستی کار نکنند، فشار می‌تواند از حد تحمل مخزن فراتر رفته و باعث انفجار شود.
* **واکنش‌های شیمیایی:** واکنش‌های شیمیایی ناخواسته یا کنترل نشده در داخل مخزن می‌توانند گاز تولید کرده و فشار را به سرعت افزایش دهند.
* **پر شدن بیش از حد (Overfilling):** پر کردن بیش از حد مخزن، فضای خالی برای انبساط مایع را از بین می‌برد و می‌تواند باعث افزایش سریع فشار در اثر تغییرات دما شود.
* **تغییر فاز:** تبدیل یک ماده از حالت مایع به گاز (مانند جوشیدن آب) می‌تواند حجم زیادی گاز تولید کند و فشار را به شدت افزایش دهد.
* **ورود مواد خارجی:** ورود مواد خارجی به مخزن، به‌ویژه موادی که با محتویات مخزن واکنش می‌دهند، می‌تواند باعث افزایش فشار شود.

**2. تضعیف ساختاری مخزن:**

* **خوردگی:** خوردگی داخلی یا خارجی بدنه مخزن، ضخامت دیواره را کاهش داده و مقاومت آن را در برابر فشار کم می‌کند.
* **ترک خوردگی:** ترک‌های ناشی از خستگی فلز، تنش‌های مکانیکی، یا عوامل محیطی می‌توانند به مرور زمان رشد کرده و باعث شکستگی ناگهانی مخزن شوند.
* **عیوب جوشکاری:** جوشکاری نامناسب یا وجود عیوب در جوش‌ها می‌تواند نقاط ضعفی در بدنه مخزن ایجاد کند که در برابر فشار آسیب‌پذیر باشند.
* **ضربه فیزیکی:** ضربه شدید به مخزن می‌تواند باعث آسیب‌های ساختاری و کاهش مقاومت آن شود.
* **فرسودگی:** با گذشت زمان، مواد سازنده مخزن ممکن است خواص خود را از دست داده و ضعیف شوند.

**3. احتراق مواد قابل اشتعال:**

* **تشکیل مخلوط انفجاری:** نشت مواد قابل اشتعال (مانند گازها یا بخارات) و ترکیب آن‌ها با هوا در محدوده قابل اشتعال (LEL و UEL) می‌تواند یک مخلوط انفجاری ایجاد کند.
* **منبع اشتعال:** وجود یک منبع اشتعال (مانند جرقه، شعله، یا سطح داغ) در نزدیکی مخلوط انفجاری می‌تواند باعث انفجار شود.
* **انفجار گرد و غبار:** ذرات ریز مواد قابل اشتعال (مانند آرد، شکر، یا گرد و غبار فلزات) معلق در هوا می‌توانند در صورت وجود منبع اشتعال، انفجارهای مهیبی ایجاد کنند.

**4. عوامل خارجی:**

* **آتش سوزی:** قرار گرفتن مخزن در معرض آتش سوزی می‌تواند باعث افزایش سریع دما و فشار داخل آن شود و در نهایت منجر به انفجار شود (BLEVE).
* **زلزله:** زلزله می‌تواند باعث آسیب‌های ساختاری به مخزن و خطوط لوله متصل به آن شود و در نتیجه منجر به نشت و انفجار شود.
* **صاعقه:** برخورد صاعقه به مخزن می‌تواند باعث ایجاد جرقه و انفجار مواد قابل اشتعال شود.

**نکات مهم:**

* **بازرسی و نگهداری دوره‌ای:** بازرسی منظم مخازن و تجهیزات مرتبط، شناسایی و رفع زودهنگام مشکلات احتمالی را امکان‌پ